پوست نوزادان حساس، نازک و مستعد خشک شدن است به خصوص در آب هوای گرم و خشک و یا در صورتی که وی را به طور مکرر حمام کنیم. خشکی شدید پوست می‌تواند باعث ناراحتی، خارش و ترک خوردن پوست کودک شده و در نتیجه کودک به همین دلیل شروع به بهانه‌گیری و خاراندن پوست خود کرده که می‌تواند پوست را عفونی کند. برخی از صابون‌ها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده برای درمان خشکی پوست نوزادان مورد استفاده قرار می‌گیرند اما در صورتی که درمان‌های خانگی باعث بهبود علائم نشد و بدن کودک دچار کم‌آبی شده یا پوست او ترک خورد باید مراقبت‌های پزشکی و تخصصی انجام شود.
علل خشکی پوست
در برخی مواقع، پوست نوزادان در هنگام تولد خشک است. این عارضه در کودکانی که پس از 40 هفتگی متولد می‌شوند بیشتر دیده می‌شود و پس از گذشت چند روز نیز بهبود می‌یابد.
مهم‌ترین دلیل این که پوست نوزادان خشک می‌شود این است که آنها زمان زیادی را در هوای بسیار خشک، بسیار سرد یا بسیار گرم می‌گذرانند. این شرایط باعث می‌شود که پوست رطوبت خود را از دست دهد. آب نمک یا آب همراه با مواد شیمیایی مانند کلرین که در استخرها استفاده می‌شود نیز می‌توان منجر به خشک شدن پوست شود.
یکی دیگر از دلایل خشک شدن پوست، استحمام زیاد است. ما با این که دوست داریم نوزاد تازه متولد شده خود را حمام ببریم اما اگر این کار را بیش از اندازه انجام دهیم باعث می‌شود که چربی پوست کودک کاهش یابد.
علائم
خشکی پوست علاوه بر این که با کشیدن دست روی آن مشخص می‌شود، می‌تواند باعث پوسته‌پوسته شدن پوست نیز بشود. اگر متوجه شدید که بدن کودک می‌خارد، مراقب قسمت‌هایی از بدن که خراشیده می‌شود باشید.
درمان در مراحل اولیه بهترین روش است زیرا خشکی پوست می‌تواند باعث ترک‌خوردگی اپیدرم شود که بسیار دردناک است و ممکن است باعث بورز عفونت نیز شود.
آیا ممکن است خشکی پوست نشانه ابتلا به بیماری‌های دیگر باشد؟
اگر روی پوست کودک شما لکه‌های قرمز رنگی دیده می‌شود که می‌خارد ممکن است وی به اگزما مبتلا شده باشد که به آن درماتیت آتوپیک نیز گفته می‌شود. در برخی مواقع اگزما با مرطوب کردن منظم و دائمی پوست برطرف می‌شود، بنابراین نیازی به مراجعه فوری به پزشک نیست مگر این که علیرغم به کار بردن روش‌های درمان خانگی لکه‌ها بهبود نیافته و پوست کودک دچار خارش و ناراحتی باشد.
در موارد نادر ممکن است خشکی پوست نشانه ابتلا به یک بیماری ژنتیکی به نام ایکتیوز باشد. پوست افراد مبتلا به ایکتیوز پوسته‌پوسته شده و در برخی موارد ممکن است قرمز هم شود. در این بیماری، پوست کف دست و کف پاها ضخیم می‌شود. در صورتی که پزشک احتمال بدهد که کودک به ایکتیوز مبتلا شده است وی را برای معاینه و درمان به یک متخصص پوست ارجاع می‌دهد.
چگونه می‌توان لک‌های خشک روی پوست نوزاد را کاهش داد؟
کودک را کمتر حمام ببرید
آب، چربی طبیعی پوست را از بین می‌برد بنابراین یک روش برای درمان لکه‌های خشکی روی پوست صورت کودک این است که شستشوی صورت را به حداقل برسانیم. به جای آب داغ از آب گرم و پاک‌کننده‌های بدون بو و بدون صابون برای شستشوی صورت کودک استفاده کنید. اگر پوست کودک مستعد ابتلا به لکه‌های پوستی در قسمت‌های دیگر بدن نیز هست باید زمان حمام کودک را کاهش دهید. چند دقیقه استحمام کافی است.
بیشتر از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید
بلافاصله پس از این که کودک را از حمام خارج کردید او را خشک کرده و روی لکه‌های خشکی مواد مرطوب‌کننده بمالید تا رطوبت در پوست او حفظ شود. دو نوع از بهترین مرطوب‌کننده‌ها که می‌توان برای درمان خشکی پوست کودک به کار برد عبارتند از وازلین و آلوئه‌ورا. وازلین باعث مرطوب شدن پوست شده و به آن آبرسانی می‌کند. پس از شستشو و خشک کردن ملایم صورت نوزاد، یک لایه نازک وازلین روی صورت او بمالید تا جذب پوست او شود و نتایج عالی آن را مشاهده کنید. ژل آلوئه‌ورا نیز یک مرطوب‌کننده و ماده ضدالتهابی است که باعث آبرسانی به پوست خشک نوزاد می‌شود. ژل را روی قسمت خشک‌شده پوست نوزاد مالیده تا به طور کامل روی پوست او را بپوشاند. این کار را دو مرتبه در روز یا به اندازه مورد نیاز انجام دهید.
نمک و کلرین باعث خشک شدن پوست کودک می‌شود
کلرین و نمک هر دو باعث خشک شدن پوست بدن کودک می‌شوند. پس از شنا کردن در استخر یا دریا، کودک را با آب معمولی بشورید و روی صورت او مرطوب‌کننده بمالید.
از دستگاه‌های مرطوب‌کننده (بخور) استفاده کنید
اگر هوای خانه شما خشک است از یک دستگاه بخور یا مرطوب‌کننده در اتاق کودک استفاده کنید.
رطوبت بدن کودک را حفظ کنید
پوست‌های خشک، رطوبت خود را از دست داده‌اند. به کودک مقادیر زیادی مایعات بدهید تا رطوبت بخار شده از روی پوست او جبران شود. (اگر کودک شما هنوز در سنین نوزادی است باید حداقل تا شش ماه به او از شیر مادر یا شیر خشک بدهید مکر این که پزشک چیز دیگری تجویز کرده باشد)
به یاد داشته باشید اگر پوست را به درستی مرطوب نکنید، نوشیدن مقادیر زیاد مایعات مؤثر واقع نخواهد شد. بدون استفاده از مرطوب‌کننده‌هایی که بتوانند آب را در پوست نگه دارند، آبرسانی به پوست نوزاد به درستی انجام نمی‌شود.
کودک خود را در برابر عوامل محیطی مصون نگه دارید
حتماً در هوای سرد به دست کودک خود را با دستکش بپوشانید تا دستان او از خشک‌شدگی ناشی از باد و سرما مصون بماند. مهم نیست که در چه فصلی از سال هستید؛ باید از پوست کودک در برابر آفتاب‌سوختگی و اثرات باد محافظت کنید.
از استفاده از مواد خشک‌کننده و تحریک‌کننده اجتناب کنید
پودر یا عطر روی پوست کودک نزنید و همچنین در استفاده از مواد شوینده و مواد خشک‌شویی بدون عطر نیز ملاحظه کنید. اگر پوست کودک شما حساس است، شما باید لباس‌های او را دو مرتبه بشورید تا همه باقیمانده‌های صابون‌ها و مواد شوینده از روی لباس به طور کامل پاک شوند. اگر پوست کودک شما به شدت حساس است، به او لباس‌های تنگ و خشن نپوشانید. از استفاده از هر گونه محرکی مانند لوسیون‌ها و مرطوب‌کننده حاوی الکل و لباس‌های بافته شده از مواد خشنی مانند پشم خودداری کنید. دمای اتاق کودک نباید بیش از 18 درجه سانتی‌گراد باشد زیرا در غیر این صورت ممکن است خشکی پوست او تشدید شود.
درمان به وسیله مراقبت از پوست کودک
پوست کودک باید با دقت و ملاحظه بسیار زیادی تحت درمان قرار گیرد تا درد و ناراحتی ناشی از لکه‌های خشکی روی پوست کاهش یابد. ناخن‌های کودک را همیشه کوتاه نگه دارید تا نتواند با آنها لکه‌های خشکی را بخراشد. یک حوله را با آب سرد مرطوب کنید و آن را روی پوست قرار دهید تا خارش پوست کاهش یابد.
چه موقع باید اقدامات پزشکی انجام شود؟
دفعه بعد که کودک را نزد پزشک می‌برید، از وی در مورد روش‌های درمان خشکی پوست سؤال کنید. اگر فکر می‌کنید که کودک شما علائم ابتلا به اگزما یا ایکتیوز را دارد به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر پوست کودک شما با انجام درمان‌های خانگی بهبود نیافت و علائمی از عفونت مانند تورم و تخلیه ترک‌های روی پوست را در وی مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.