دیابت اطفال زاهدان

دیابت کودکان یک بیماری جدی و خطرناک است که در آن سطح گلوکوز خون کودک که به آن قند خون نیز گفته می‌شود بسیار بالا می‌رود.

بالا بودن سطح گلوکوز خون بیماری است. تا همین اواخر دیابت شایع در میان کودکان دیابت نوع یک بوده است که به آن دیابت نوجوانان نیز گفته می‌شود. این دیابت زمانی ایجاد می‌شود که غده پانکراس قادر به تولید انسولین نباشد.

از آنجا که انسولین در بدن وجود ندارد، گلوکوز نمی‌تواند وارد سلول‌های خون شود و اگر این مشکل درمان نشود، سطح قند خون بالا می‌رود. کودکان مبتلا به دیابت باید در تمام مدت عمر، انسولین تزریق کرده،

سطح گلوکوز خون خود را به طور مرتب چک کرده و برنامه‌های ورزشی برای حفظ سطح قند خون را در برنامه خود داشته باشند.

امروزه کودکان به دیابت نوع 2 نیز مبتلا می‌شوند. دیابت نوع دو که به آن دیابت بزرگسالان نیز گفته می‌شود در کودکان نیز شیوع پیدا کرده است که علت آن افزایش چاقی و اضافه وزن در بین کودکان است.

زمانی که انسولین تولید نشود، گلوکوز در خون جمع می‌شود. این نوع دیابت را می‌توان با رژیم‌های غذایی مناسب، حفظ وزن مناسب و در برخی موارد مصرف برخی داروها درمان کرد.

دیابت چیست؟

اصطلاح دیابت بیانگر ابتلا به یک اختلال متابولیسمی پیچیده است که با هیپوگلیسمی مزمن مشخص شده و علت آن نقص در ترشح انسولین، عمل انسولین یا هر دو است.

ترشح ناکافی انسولین و کاهش واکنش بافت نسبت به انسولین در مسیر پیچیده عملکردهای هورمونی باعث نقص عملکرد انسولین در بافت هدف می‌شود و این عارضه منجر به متابولیسم غیرعادی کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین می‌شود.

ترشح ناقص انسولین و یا عملکرد انسولین ممکن است در بدن یک بیمار به طور همزمان وجود داشته باشد.

انواع دیابت

دیابت نوع یک

در دیابت نوع یک بدن کودک قادر به تولید انسولین نیست. کودک برای تبدیل غذای مصرفی به انرژی به انسولین نیاز دارد. با وجود این نوع دیابت، شما باید انسولین را به بدن تزریق یا پمپ کنید.

عوامل ژنتیکی و عوامل دیگر ممکن است باعث ابتلای کودک به این نوع دیابت شود.

دیابت نوع دو

در دیابت نوع دو بدن کودک قادر به استفاده از انسولین که در بدن ساخته می‌شود نیست. کودکانی که وزن آنها زیاد است، کم‌تحرک هستند یا سابقه فامیلی ابتلا به این نوع دیابت در اعضای خانواده آنها وجود دارد

بیشتر در معرض ابتلا به این نوع دیابت هستند.

علل

نوع یک

علت اصلی ابتلا به دیابت نوع 1 ناشناخته است اما در بیشتر کودکان مبتلا به دیابت نوع یک، سیستم ایمنی بدن کودک که به طور عادی با باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌جنگد اشتباهی سلول‌های تولیدکننده انسولین را در پانکراس از بین می‌برد.

به نظر می‌رسد عوامل ژنتیکی و محیطی در ابتلا به این نوع دیابت نقش دارند. انسولین عمل بسیار مهم انتقال قند از جریان خون به داخل سلول‌های خونی را انجام می‌دهد.

زمانی که غذا هضم می‌شود، قند وارد جریان خون می‌شود. هنگامی که سلول‌های پانکراس نابود می‌شوند بدن کودک قادر به تولید انسولین نبوده یا انسولین تولیدشده بسیار ناچیز خواهد بود.

در نتیجه، گلوکوز در جریان خون جمع شده و ممکن است باعث به وجود آمدن عوارض مهلکی شود.

 نوع دو

تنها دلیل اصلی ابتلای کودکان به دیابت نوع دو، اضافه وزن و چاقی است. زمانی که وزن کودک خیلی زیاد باشد، احتمال ابتلا به این نوع دیابت در وی تا دو برابر افزایش می‌یابد.

کم‌تحرکی، اضافه وزن هر یک از اعضای خانواده (چه زنده باشند و چه در قید حیات نباشند)، مشکلات هورمونی یا ابتلا به برخی بیماری‌های ممکن است باعث افزایش وزن و چاقی شوند.

علائم

نوع یک

علائم و نشانه‌های ابتلا به دیابت نوع 1 در کودکان معمولاً خیلی سریع و در طول مدت یک هفته ایجاد می‌شود. این علائم و نشانه‌ها عبارتند از:

• افزایش احساس تشنگی و تکرر ادرار: تجمع قند در جریان خون کودک باعث می‌شود که آب بافت‌های بدن کشیده شود. در نتیجه کودک احساس تشنگی کرده و بیش از حد معمول آب می‌نوشد و ادرار می‌کند. کودک نوپایی که یاد گرفته توالت برود ممکن است در رختخواب خود ادرار کند.
• گرسنگی بیشتر: زمانی که انسولین کافی در بدن وجود نداشته باشد، قند نمی‌تواند وارد سلول‌های خونی کودک شود و عضلات و ارگان‌های بدن کودک انرژی خود را از دست داده و در نتیجه کودک احساس گرسنگی شدید پیدا می‌کند.
• کاهش وزن: علیرغم این که کودک برای رفع احساس گرسنگی خود بیش از حد معمول غذا می‌خورد اما وزن خود را از دست می‌دهد. این کاهش وزن در برخی موارد به سرعت اتفاق می‌افتد. زمانی که انرژی به دلیل کاهش منابع قندی کم می‌شود، بافت‌های عضلانی و ذخیره‌های چربی به راحتی جمع می‌شوند. کاهش وزن غیرقابل‌توجیه غالباً اولین نشانه ابتلا به دیابت نوع یک در کودکان است.
• احساس خستگی مفرط: زمانی که قند در سلول‌های خون وجود نداشته باشد، کودک احساس خستگی مفرط کرده و دچار لتارژی می‌شود.
• تحریک‌پذیری و عصبی شدن کودک یا تغییر رفتار او: علاوه بر اختلالات خلق‌وخو، ممکن است عملکرد کودک در مدرسه به طور ناگهانی کاهش یابد.
• تغییر بوی نفس: سوختن چربی به جای قند باعث تولید مواد خاصی به نام کتون می‌شود که بوی دهان را در هنگام نفس کشیدن تغییر می‌دهد.
• تاری دید: اگر قند خون کودک افزایش یابد، مایعات درون چشم او نیز کشیده شده و کاهش می‌یابد و کودک قادر به تمرکز دید نبوده و دید او تار می‌شود.
• عفونت‌های مخمری: دختران مبتلا به دیابت نوع یک ممکن است به عفونت‌های مخمری در دستگاه تناسلی مبتلا شوند. کودکان ممکن است به دلیل ابتلا به این عارضه دچار ادرار سوختگی در پوشک شوند.

نوع دو

ممکن است در مراحل اولیه ابتلا به این نوع دیابت علائمی وجود نداشته باشد ولی به مرور زمان علائم و نشانه‌های زیر دیده می‌شوند:

• کاهش وزن غیرقابل‌ توجیه
• احساس گرسنگی و تشنگی حتی پس از غذا خوردن یا نوشیدن آب
• خشکی دهان
• تکرر ادرار
• احساس خستگی مفرط
• تاری دید
• سخت نفس کشیدن
• روند کند بهبودی و التیام زخم‌ها
• خارش پوست
• بیحسی یا احساس گزگز و سوزن سوزنی شدن دست‌ها و پاها

اقدامات درمانی

نظارت و چک کردن میزان قند خون

شما باید حداقل چهار مرتبه در روز میزان قند خون کودک خود را کنترل کنید. برای این کار باید به طور مکرر از انگشت کودک استفاده کنید.

برخی دستگاه‌های تعیین میزان قند خون نیز وجود دارد که می‌تواند این آزمایش را از قسمت‌های دیگر بدن نیز بگیرد. تست مکرر قند خون تنها راهی است که می‌تواند شما را مطمئن کند

که میزان قند خون کودک شما در دامنه طبیعی آن قرار دارد که البته ممکن است با تغییرات و رشد کودک این میزان تفاوت کند. متخصص اطفال به شما خواهد گفت که دامنه طبیعی میزان قند خون کودک چقدر است.

دارو درمانی

ممکن است که نیاز باشد کودک برای کنترل سطح قند خون از برخی داروها استفاده کند. متفورمین (فوتامات، گلوکوفاژ، گلومتزا) میزان ترشح قند خون را از کبد به جریان خون در بین وعده‌های غذایی کاهش می‌دهد.

متفورمین به درمان کاهش وزن کودک نیز کمک می‌کند.

انسولین

هر کودک مبتلا به دیابت باید برای زنده ماندن از انسولین استفاده کند. برخی از انواع انسولین موجود عبارتند از:

• انسولین‌های سریع الاثر: درمان به کمک انسولین مانند لیسپرو (همالوژ)، اسپارت (نوولوگ) و گلولیزین (اپیدرا) پس از 15 دقیقه اثر می‌کند و پس از حدود یک ساعت به حداکثر تأثیر خود رسیده و تا حدود 4 ساعت اثر آن در بدن باقی می‌ماند.
• انسولین‌های کند اثر: درمان به وسیله داروهایی مانند انسولین انسانی که باید 20 دقیقه قبل از خوردن غذا تزریق شوند و پس از 1.5 تا دو ساعت تأثیر آنها به حداکثر رسیده و این اثر بین 4 تا 6 ساعت در بدن باقی می‌ماند.
• انسولین‌های متوسط الاثر: درمان به وسیله انسولین ان پی اچ (هیومولین ان) پس از حدود یک ساعت شروع به تأثیر می‌کند و حداکثر تأثیر آن 6 ساعت پس از مصرف و دوام اثران 12 تا 24 ساعت خواهد بود.
• انسولین‌های بلند اثر: درمان به وسیله انسولین گلارژین (لانتوس) و انسولین دتمیر (لومیر) پیک اثر ندارد و اثر آن 20 تا 26 ساعت در بدن باقی می‌ماند. متناسب با سن و نیازهای کودک ممکن است پزشک ترکیبی از این انواع انسولین‌ها را برای مصرف در شب یا روز تجویز کند. روش‌های مختلفی برای مصرف انسولین وجود دارد که عبارتند از:
• سوزن‌های کوچک: مزیت استفاده از سوزن و سرنگ این است که می‌توان انواع مختلف انسولین را با هم ترکیب کرده و در یک مرتبه تزریق وارد بدن نمود و به همین دلیل تعداد تزریق‌ها کاهش می‌یابد.
• قلم انسولین این ابزار مانند خودنویس است با این تفاوت که در کارتریج آن انسولین وجود دارد. قلم‌ها با ترکیبات مختلف انسولین وجود دارند اما ممکن است این ترکیبات برای کودکان مناسب و قابل ‌تحمل نباشد.

رژیم غذایی

کودک مجبور به پیروی از رژیم‌های سخت غذایی شامل غذاهای ملایم و ملال‌آور نیست. به جای آن وی باید مقادیر زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل که بسیار مغذی هستند ولی در عین حال چربی و کالری کمی دارند استفاده کند.

در بهترین حالت باید میزان کربوهیدرات دریافتی کودک ثابت باشد.

فعالیت‌های فیزیکی

کودک را به انجام فعالیت‌های فیزیکی منظم و مرتب ترغیب کنید. بهتر است همراه کودک خود ورزش کنید. انجام فعالیت‌های فیزیکی باید بخشی از برنامه روزانه کودک قرار گیرد.

دکتر نازنین حسینی

متخصص اطفال – فوق تخصص نوزادان

آدرس:زاهدان خیابان مصطفی خمینی 8

دکتر نازنین حسینی از سال 1372 فعالیت خود را از شهرستان زاهدان آغاز نمودخ و مشغول به فعالیت می باشند 

گرفتگی بینی که به آن انسداد بینی هم گفته می‌شود یک بیماری شایع در کودکان است. گرفتگی بینی کودکان زمانی اتفاق می‌افتد که بافت‌های پوششی بینی به دلیل التهاب عروق خونی متورم می‌شوند.

در نوزادان تازه متولدشده، گرفتگی بینی یک بیماری شایع است که به ندرت باعث ابتلا به بیماری‌های خطرناک و جدی می‌شود.

در کودکان بزرگ‌تر مسیرهای بینی بسیار باریک بوده و زمانی که دچار گرفتگی می‌شوند، تنفس آنها دچار مشکل مپی‌شود.

 اگر گرفتگی بینی تحت درمان قرار نگیرد منجر به بیماری‌های گوش شده و ممکن است باعث ایجاد اختلالات شنوایی و مشکلات گفتاری شود. همچنین ممکن است باعث آپنه خواب و خروپف کردن کودکان در هنگام خواب شود.

علل گرفتگی بینی

عفونت

عفونت‌های ویروسی معمولاً در کودکانی که مقاومت کمتری در برابر ویروس داشته یا به سرماخوردگی‌های معمولی دچار شده‌اند دیده می‌شود.

این ویروس‌ها به وسیله جریان هوا منتقل شده و باعث ایجاد تورم در غشای مخاطی بینی شده و آن را مسدود می‌کنند. اگر مخاط بینی زرد یا سبز بود می‌تواند نشانه واضحی از ابتلا به عفونت‌های باکتریایی باشد.

 عفونت‌های سینوسی هم می‌تواند باعث گرفتگی بینی در کودکان شود. اگر سینوس‌های بینی ملتهب شوند فرد به سینوزیت مبتلا می‌شود که باعث التهاب سینوس‌ها در اطراف ناحیه بینی می‌شود.

پولیپ بینی (توده‌های گوشتی در بینی)

به دلیل ابتلا به عفونت در سینوس‌های بینی، پولیپ ها در بینی رشد کرده و ممکن است منجر به ابتلا به آسم و سرفه‌های مزمن شوند.

ناهنجاری‌های ساختاری در بینی 

ناهنجاری‌های بینی و سپتیوم یا تیغه بینی (غضروفی که دو سوراخ بینی را از هم جدا می‌کند) نیز ممکن است باعث گرفتگی بینی نوزاد و کودک شود.

این ناهنجاری‌ها ممکن است به دلیل آسیب‌دیدگی‌های زمان کودکی ایجاد شده باشند که باعث اختلالات تنفسی می‌شوند. لوزه سوم نیز اگر بزرگ شود می‌تواند باعث گرفتگی بینی شود. لوزه‌ها بافت‌های کوچکی هستند که در پشت بینی قرار گرفته‌اند.

آلرژی‌ها

آلرژی به دلیل واکنش‌های التهابی به آلرژن‌هایی مانند گرده گل‌ها، ذرات گرد و غبار و پر حیوانات و پرندگان خانگی و دود سیگار ایجاد می‌شود. التهاب به دلیل وجود ماده‌ای به نام هیستامین ایجاد شده و باعث گرفتگی بینی کودکان می‌شود.

ذرات گرد و غبار نوعی آلرژن هستند که شامل حشرات میکروسکوپی بوده که در غبار تحت شرایط آب و هوایی مرطوب رشد می‌کنند. این حشرات معمولاً در زیر وسایل خانگی، رختخواب و قالی‌ها دیده می‌شوند.

رینیت وازوموتور

رینیت بیماری است که باعث التهاب غشای بینی و عصب‌های وازوموتور که کنترل عروق خونی را به عهده دارند می‌شود. غشای بینی انبساط و انقباض دارد.

در زمان واکنش‌های آلرژیک این غشاها منبسط شده و باعث گرفتگی بینی می‌شوند. برخی عوامل که باعث انبساط غشای بینی می‌شوند محرک‌هایی مانند عطر، دود سیگار و استرس‌های روانی هستند.

چه موقع به انجام اقدامات پزشکی نیاز است؟

در صورتی که هر یک از علائم زیر را در کودک خود مشاهده کردید باید به پزشک مراجعه کنید:

• تب
• راش پوستی
• گرفتگی بینی و تورم پیشانی، چشم‌ها، اطراف بینی و گونه‌ها. گرفتگی بینی که بیش از دو هفته طول بکشد.
• مشکلات تنفسی یا تنفس تند
• مشکلات شدید در غذاخوردن یا بی‌اشتهایی
• اگر کودک به شدت عصبانی و بهانه‌گیر شده یا به نظر می‌رسد که درد می‌کشد.

چگونه می‌توان خشکی بینی نوزاد را تسکین داد؟

اگر به نظر می‌رسد که تحریک و گرفتگی بینی باعث آزار کودک شما شده است می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

داخل بینی نوزاد را مرطوب کنید

شما می‌توانید قطره آب نمک (سالین) را از داروخانه‌ها تهیه کنید:

• کودک خود را به پشت بخوابانید. یک پشتی کوچک یا یک حوله تاشده را پشت شانه‌های او قرار دهید یا به آرامی نوک بینی او را فشار دهید تا قطره بتوانید راحت‌تر وارد بینی او شود.
• 2 تا 3 قطره از محلول سالین را در هر سوراخ بینی بریزید. 30 تا 60 ثانیه صبر کرده بعد اجازه دهید که محتویات وارد شده در بینی کودک تخلیه شوند

یک دستگاه بخور یا بخور سرد را در نزدیکی تخت کودک قرار دهید

اگر بینی کودک شما دچار خشکی شده ممکن است دچار گرفتگی نیز شود. بخور گرم به مرطوب شدن و شل شدن مخاط داخلی بینی کودک کمک می‌کند. بخور را به طور روزانه تمیز کرده و دوباره پر کنید.

شما می‌توانید از بخار دوش آب گرم نیز استفاده کرده و سپس کودک خود را به داخل اتاق آورده و بخوابانید.

مقادیر بیشتری مایعات به کودک خود بدهید

در صورتی که کودک مبتلا به سرماخوردگی شود ممکن است بدن او دچار کم‌آبی شود. از کم‌آبی بدن با نوشیدن مقادیر زیادی مایعات پیشگیری کنید.

نوشیدن یک جرعه مایعات می‌تواند ترشحات بینی را تحریک کرده و گرفتگی آن را کاهش دهد. آب بهترین نوشیدنی است اما اگر کودک شما از نوشیدن آب امتناع کرد به او مایعات سالم دیگری بدهید.

آبمیوه یخ‌زده گزینه‌های خوبی برای کاهش درد گلو و کمک به آب‌رسانی به بدن کودک هستند.

اگر کودک شما تمایل به نوشیدن مایعات گرم دارد، آب مرغ می‌تواند گزینه مناسبی باشد. مایعات گرم مانند آب مرغ یا حتی آب سیب گرم می‌توانند بهبود سرماخوردگی کودک کمک کنند.

استراحت

کودکان نوپا زمانی که دچار بیماری می‌شوند معمولاً انرژی خود را از دست می‌دهند زیرا بدن آنها برای جنگیدن با سرماخوردگی به شدت تلاش می‌کند. سعی کنید کودک خود را هر چه بیشتر می‌توانید بخوابانید تا بهبود یابد.

در حالی که خوابیدن خیلی خوب است اما بازی کردن هم خوب است.

سعی کنید کودک را در یک مکان راحت مانند رختخواب، مبل یا حتی روی یک بالش روی زمین بنشانید.

به او کتاب‌های رنگ‌آمیزی داده یا فیلم مورد علاقه‌اش را به او نشان دهید یا به هر طریق دیگر سعی کنید آنها را درگیر کرده و حواسشان را پرت کنید.

کودک را صاف بخوابانید

دراز کشیدن می‌تواند گرفتگی بینی نوزاد و کودک را تشدید کرده و خواب او را مختل نماید. می‌توانید به روش‌های مختلف قسمت فوقانی بدن کودک نوپای خود را بالا نگه دارید تا اثر جاذبه، گرفتگی بینی را کاهش دهد.

می‌توانید یک بالش یا حوله تا شده در زیر سر کودک قرار دهید تا سر او بالاتر قرار گیرد. شما همچنین می‌توانید کودک را در صندلی اتومبیل بخوابانید.

این حالت نیمه خوابیده راحت‌تر از حالتی است که کودک صاف بخوابد به خصوص اگر بینی او به شدت گرفته باشد.

چگونه می‌توان داخل بینی نوازد را تمیز کرد؟

علاوه بر استفاده از دستگاه بخور در نزدیکی تخت نوزاد می‌توانید بینی او را با استفاده از قطره سالین تمیز کنید.

تمیز کردن محتویات داخل بینی به وسیله قطره سالین

پس از ریختن قطرات محلول سالین در هر سوراخ بینی کارهای زیر را انجام دهید:

• کودک را به شکم بخوابانید تا بینی او راحت‌تر تخلیه شود. با استفاده از یک دستمال یا گوش پاک‌کن داخل بینی او را تمیز کنید. ممکن است کودک شما سرفه یا عطسه کند و محلول سالین از داخل بینی او خارج شود.
• گوش پاک‌کن یا دستمال را داخل سوراخ‌های بینی بچرخانید تا مایعات از داخل بنینی او خارج شوند. از گوش پاک‌کن پنبه‌ای برای تمیز کردن بینی کودک استفاده نکنید

تمیز کردن داخل بینی نوزاد با استفاده از شیشه مکنده بینی

اگر شما برای خارج کردن محتویات بینی نوزاد مشکل دارید می‌توانید از شیشه مکنده بینی کودک (اسپیراتور) استفاده کنید.

• هوا را از داخل شیشه خارج کنید.
• به آرامی سر شیشه را داخل بینی نوزاد قرار دهید. البته نباید سر شیشه را به مقدار زیادی داخل بینی نوزاد فرو کنید زیرا ممکن است به قسمت‌های داخلی بینی او آسیب برسد. اجازه دهید که هوا دوباره وارد شیشه شود و همزمان محتویات داخل بینی نوزاد وارد شیشه شود.
• محتویات شیشه را با یک دستمال تمیز کنید.
• شیشه مکنده بینی را با آب بشورید تا برای استفاده بعدی آماده باشد.

پیشگیری

• از استعمال دخانیات در منزل و اتومبیل خودداری کرده زیرا می‌تواند باعث تحریک آلرژی نوزاد شود.
• از تماس نوزاد با حیوانات خانگی جلوگیری کنید زیرا ممکن است باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در او شود.
• رطوبت هوا را با استفاده از دستگاه بخور افزایش دهید. از مرطوب کردن بیش از اندازه اتاق پرهیز کرده و دستگاه بخور را هر روز تمیز کنید
• کودک را تشویق به نوشیدن مقادیر زیاد مایعات کنید.
• از اسپری‌های سالین استفاده کنید. استفاده از اسپری‌های بینی برای کودکان زیر دو سال توصیه نمی‌شود.
• حمام بخار برای کودکان بهتر است زیرا باعث باز شدن مخاط بینی آنها می‌شود.
• از عطر استفاده نکنید زیرا می‌تواند باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در نوزاد شود.

دکتر نازنین حسینی

متخصص اطفال – فوق تخصص نوزادان

آدرس:زاهدان خیابان مصطفی خمینی 8

دکتر نازنین حسینی از سال 1372 فعالیت خود را از شهرستان زاهدان آغاز نمودخ و مشغول به فعالیت می باشند 

پنومونی (ذات‌ الریه یا سینه پهلو) بیماری کشنده‌ای است که عامل آن باکتری یا ویروسی است که باعث عفونت ریه‌ها می‌شود. پنومونی بیماری شایعی است که معمولاً در زمستان و بهار بروز می‌یابد.

علائم ذات الریه در نوزادان متغیر است، اما تب شایع‌ترین علامت بیماری است. ذات الریه در نوزادان یک مورد اورژانسی است و باید به سرعت برای درمان آن اقدام شود.

پنومونی چیست؟

ذات‌الریه بیماری عفونت کردن ریه‌ها است که عامل آن چندین نوع ویروس و باکتری مختلف است. کیسه‌های هوای ریه‌های بیمار مبتلا به سینه پهلو پر از چرک و مایع دیگری می‌شود و در نتیجه تنفس سخت می‌شود.

هر دو نوع ویروسی و باکتریایی ذات‌ الریه به سرعت بروز می‌یابد و اگر درمان نشود، خطرناک خواهد بود.

پنومونی در اکثر موارد به صورت سرماخوردگی عادی یا سرفه شدید بروز می‌یابد، اما عفونت‌های باکتریایی بدون وجود علائم سرماخوردگی در مراحل اولیه شروع می‌شود.

علائم

پنومونی ناگهان ظرف یک یا دو روز یا آهسته‌تر ظرف چند روز شروع می‌شود. گاهی اوقات به سختی می‌توان پنومونی را از سرماخوردگی شدید تشخیص داد. سرفه کردن نوزاد غالباً یکی از نخستین نشانه‌های ذات‌ الریه است.

چنانچه هر یک از علائم زیر را در نوزاد مشاهده کردید، به سرعت برای درمان اقدام کنید. کبود شدن لب‌ها یا صورت (سیانوز) علامت نرسیدن اکسیژن کافی به کودک است و کودک باید به سرعت بستری شود.

• تب بالا: تب بالای 38.9 درجه سانتیگراد که همراه با لرز و درد عضلانی باشد.
• خستگی: خواب آلودگی، ضعف و بی‌حالی
• به سختی نفس کشیدن: نوزاد سریع اما سطحی از شکم و نه قفسه سینه نفس می‌کشد. بینی نوزاد بیش از حد گشاد می‌شود یا سینه‌اش خس خس می‌کند.
• سرفه کردن: نوزاد سرفه‌های مرطوب یا خلط‌دار می‌کند. مخاط سبز یا به رنگ آهن زنگ زده از ریه‌ها خارج می‌شود. خلط در موارد شدید خون‌آلود است.
• کبود شدن رنگ نوزاد: رنگ نوزاد، به ویژه صورت و اطراف لب‌ها، کبود می‌شود.
• درد: نوزاد در قفسه سینه یا شکم احساس درد می‌کند. محل درد به این بستگی دارد که کدام بخش از ریه(ها) عفونت کرده است.
• ناراحتی‌های شکمی: حالت تهوع، استفراغ و حتی اسهال

سرایت ذات‌الریه در میان نوزادان

پنومونی از راه مجاری تنفسی منتقل می‌شود. زمانی که کودک بیمار سرفه یا عطسه می‌کند، اگر میکروب‌های خارج شده از راه مجاری تنفسی وارد بدن فرد دیگری شود، بیماری سرایت خواهد کرد.

میکروب‌های عامل پنومونی باعث بروز بیماری‌های دیگری مانند برونشیت، سرماخوردگی و التهاب مخاط بینی (رینیت) می‌شود. البته این میکروب‌ها گاهی باعث هیچ گونه بیماری نمی‌شود.

عامل‌های خطر در نوزادان

تمام کودکان در معرض خطر ابتلا به ذات‌ الریه قرار دارند، اما در برخی از آنان عامل‌های خطر بیشتری از قبیل موارد زیر وجود دارد:

• ابتلا به بیماری‌های آسیب زننده به سیستم دفاعی بدن
• نارس بودن نوزادان
• سوء تغذیه
• رعایت نکردن بهداشت
• قرار گرفتن در معرض دود دخانیات اطرافیان

تشخیص

پزشک با گوشی معاینه به صدای ریه‌های نوزاد گوش می‌دهد تا متوجه شود که آیا مایع در ریه‌ها وجود دارد یا سینه خس خس می‌کند یا خیر.

همچنین متخصص اطفال ضربان قلب و تنفس را بررسی می‌کند و از والدین درباره علائم دیگر سوال می‌کند. اگر کودک بسیار بدحال باشد، متخصص اطفال توصیه می‌کند که از قفسه سینه عکس گرفته شود

تا میزان آسیب دیدن ریه‌ها مشخص شود. همچنین گاهی از نوزاد آزمایش خون گرفته می‌شود یا نمونه‌ای از خلط سرفه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا ویروسی یا باکتریایی بودن پنومونی تعیین شود.

درمان

مراقبت در خانه و درمان خانگی

می‌توانید به کمک درمان‌های زیر فرزندتان را در خانه آرام کنید:

• مطمئن شوید که فرزندتان به خوبی استراحت می‌کند.
• به فرزندتان پاراستامول یا ایبوپروفن نوزادان تا تب‌ پایین بیاید. نوزادان می‌توانند از دو ماهگی به بعد پاراستامول مصرف کنند، البته به شرطی که پس از هفته سی و هفتم بارداری متولد شده باشند و وزنشان هنگام تولد حداقل 4 کیلوگرم بوده باشد. همچنین مصرف ایبوپروفن برای نوزادان سه ماهه یا بزرگتری که حداقل 5 کیلوگرم وزن دارند، منعی ندارد. حتماً قبل از مصرف دارو بروشور داخل جعبه را مطالعه کنید یا اگر از مناسب بودن مصرف آن مطمئن نیستید از پزشک داروساز یا متخصص اطفال راهنمایی بخواهید.
• اگر مجراهای عبور هوا مسدود شود و آشامیدن مایعات برای کودک سخت شود، کودک به سرعت دچار مشکلبی‌آبی بدن می‌شود. نوزاد را ترغیب کنید تا بیشتر، شیر سینه یا شیر خشک بخورد. اگر نوزاد از شیر خشک یا غذاهای کمکی تغذیه می‌کند، می‌توانید به او آب نیز بدهید.

آنتی بیوتیک

اگر سینه پهلو خفیف باشد، می‌توان کودک را در منزل درمان کرد. پنومونی باکتریایی با آنتی بیوتیک درمان می‌شود، اما پنومونی ویروسی به خودی خود برطرف می‌شود، چون سیستم دفاعی بدن با ویروس مقابله می‌کند.

نوع ذات‌ الریه را نمی‌توان بدون مراجعه به بیمارستان و انجام آزمایش تعیین کرد. اگر ذات‌ الریه خفیف باشد، متخصص اطفال آنتی بیوتیک جهت اطمینان و احتیاط بیشتر تجویز می‌کند.

ضربه زدن به قفسه سینه (پرکاشن)

ضربه زدن به قفسه سینه بسیار مهم است. فرزندتان را 4 تا 6 بار در روز به حمام ببرید، دوش آب داغ را باز کنید و اجازه دهید ده دقیقه در هوای بخارآلود حمام تنفس کند.

سپس دست‌تان را گود کنید و آن را محکم روی  قفسه سینه، در ناحیه وجود ذات‌ الریه، بزنید. به مدت یک دقیقه به سرعت ضربه بزنید، سپس یک دقیقه صبر کنید.

این روند را به مدت ده دقیقه ادامه دهید. به این ترتیب کیسه‌های محل جمع شدن چرک و مخاط می‌لرزد، مخاط شل می‌شود و کودک با سرفه آنها را بیرون می‌ریزد. هنگام سرفه کردن کنار کودک باشید و به او دلداری بدهید.

داروی سرفه

سرفه را در طول روز سرکوب نکنید. کودک باید سرفه کند تا خلط خارج شود. می‌توانید در طول روز به کودک اکسپکتورانت (داروی خلط‌ آور و ضدسرفه) بدهید تا مخاط گیر کرده در قفسه سینه شل شود و بیرون بیاید.

در طول شب یا در طول روز، اگر سرفه کودک را به شدت ناتوان ساخته است به او ترکیبی از داروی خلط‌آور و سرکوب کننده‌های سرفه بدهید. اگر سرفه شدید و مداوم نیست، داروی مهار کننده سرفه کفایت می‌کند.

آب‌رسانی و اکسیژن

نوزادانی که باید بستری شوند، آنتی بیوتیک را از راه سرم دریافت می‌کنند و آب مورد نیاز بدنشان تامین می‌شود.

اگر کودک به سختی نفس بکشد، از ماسک اکسیژن استفاده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که مقدار کافی اکسیژن در خون بدن کودک وجود دارد.

پیشگیری

برای این که کودک سالم بماند و احتمال ابتلا به سینه پهلو کاهش یابد، توصیه‌های زیر را رعایت کنید:

• نوبت‌های واکسیناسیون فرزندتان را فراموش نکنید. واکسن ذات‌ الریه (PCV) از بدن در برابر بعضی علل ذات‌ الریه، مننژیت و سپتیسمی (مسمومیت خون) محافظت می‌کند. همچنین دریافت به موقع واکسن‌های هموفیلیس آنفولانزا، دیفتری و سیاه سرفه در پیشگیری از بیماری‌های منجر شونده به پنومونی مهم است.
• بهداشت فردی را جدی بگیرید. هنگام سرفه کردن دهان و بینی را بپوشانید و دست‌های خودتان و فرزندتان را مرتب بشویید تا از انتقال و پخش شدن میکروب‌ها جلوگیری کرده باشید.
• سیگار کشیدن را در اتاق کودک ممنوع کنید و محیطی بدون دود دخانیات برای فرزندتان آماده کنید. نوزادانی که اطرافیان سیگاری دارند، بیشتر بیمار می‌شوند و بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌هایی چون ذات‌الریه، سرماخوردگی، آسم و عفونت گوش هستند. به همین دلیل است که نباید در حضور نوزادان و کودکان سیگار کشید.

دکتر نازنین حسینی

متخصص اطفال – فوق تخصص نوزادان

آدرس:زاهدان خیابان مصطفی خمینی 8

دکتر نازنین حسینی از سال 1372 فعالیت خود را از شهرستان زاهدان آغاز نمودخ و مشغول به فعالیت می باشند 

سرفه یکی از علائم شایع بیماری در کودکی می‌باشد. سرفه نوزادان و کودکان می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد، اما معمولا نشانه‌ای از یک بیماری جدی نیست.

در واقع، سرفه واکنش سالم و مهمی است که به محافظت از راه‌های هوایی در گلو و سینه کمک می‌کند.

اما گاهی اوقات، سرفه نیاز به مراجعه به پزشک دارد. درک معنای انواع مختلف سرفه چگونگی برطرف کردن آنها و زمان مراجعه به پزشک را نشان خواهد داد.

دلایل

کودکان زمانی که پوشش نای آنها تحریک می‌شود سرفه می‌کنند. این وضعیت اغلب زمانی رخ می‌دهد که کودک بیمار است یا هنگامی که بدن در مبارزه با یک بیماری و تولید مقدار زیادی مخاط یا خلط می‌باشد.

سرفه کردن به طور معمول نشانه ای از یک عفونت تنفسی است، اما ممکن است ناشی از سایر بیماری‌های تنفسی (مانند آسم) باشد. سرفه کردن یک واکنش مهم است

زیرا مخاط اضافه را از بین می‌برد و به هوا اجازه می‌دهد که به راحتی در نای و ریه‌ها جریان داشته باشد، که به نفس کشیدن کودک کمک می‌کند.

انواع سرفه در کودکان

سرفه‌هایی با صدای بلند و ناهنجار

این سرفه‌ها معمولاً ناشی از یک تورم در قسمت بالای راه هوایی می‌باشند. اکثر اوقات این سرفه‌ها ناشی از خروسک، تورم حنجره و نای می‌باشند.

خروسک معمولاً به علت یک ویروس است اما می‌تواند ناشی از آلرژی یا تغییر در درجه حرارت در طول شب نیز باشد. کودکان خردسال مجرای هوای کوچک‌تری دارند که در صورت التهاب می‌توانند تنفس را سخت کند.

کودکان کمتر از سه سال بیشتر در خطر ابتلا به خروسک هستند زیرا مجرای هوای آنها بسیار تنگ است.

سیاه سرفه

سیاه سرفه عفونت مجرای هوای ناشی از باکتری بوردتلاپرتوسیس است. کودکان مبتلا به سیاه سرفه پشت سر هم و بدون نفس کشیدن سرفه می‌کنند. در انتهای سرفه یک نفس عمیق می‌کشد که یک صدای جیغ مانند ایجاد می‌کند.

سرفه همراه با خس خس سینه

اگر فرزند شما هنگام نفس کشیدن (بازدم) صدای خس خس (سوت زدن) ایجاد می‌کند، می‌تواند بدین معنی باشد که راه های هوایی پایینی در ریه‌ها متورم هستند.

این وضعیت می‌تواند همراه با آسم یا عفونت ویروسی برونشیولیت رخ دهد. اگر راه هوایی پایینی با یک شیء خارجی مسدود شده باشد نیز خس خس سینه می‌تواند رخ دهد.

سرفه شبانه

بسیاری از سرفه‌ها در شب بدتر می‌شوند. هنگامی که کودک سرما خورده باشد، خلط و مخاط از بینی و سینوس می‌تواند به حلق کشیده شده و باعث سرفه در هنگام خواب شود.

این وضعیت تنها در صورتی باعث مشکل می‌شود که سرفه مانع خوابیدن کودک شود. آسم همچنین می‌تواند سبب سرفه شبانه شود زیرا راه‌های هوایی در طول شب حساس‌تر و تحریک پذیرتر می‌شوند.

سرفه در روز

هوای سرد یا فعالیت در طول روز می‌تواند سرفه را بدتر کند. مطمئن شوید که چیزی در خانه مانند خوشبو کننده هوا یا دود (به خصوص دود سیگار) باعث سرفه کودکتان نمی‌شود.

سرفه همراه با تب

کودکی که همراه با سرف، تب خفیف و آبریزش بینی داشته باشد، احتمالا سرما خورده است. اما سرفه کودکان با تب ۳۹ درجه یا بالاتر گاهی اوقات می‌تواند ناشی از ذات الریه باشد،

بخصوص در صورتی که کودک ضعیف باشد و سریع نفس بکشد. در این صورت فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

سرفه همراه با استفراغ

کودکان اغلب به حدی سرفه می‌کنند که باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ می‌شود. همچنین، کودکی که سرفه همراه با سرماخوردگی یا حملات آسم داشته باشد،

ممکن است مقادیر زیادی مخاط وارد معده‌اش شده و باعث حالت تهوع شود. معمولا این شرایط جای نگرانی ندارد مگر اینکه استفراغ متوقف نشود.

سرفه مزمن

سرفه ناشی از سرماخوردگی به علت ویروس می‌تواند هفته‌ها طول بکشد، به خصوص اگر کودک بطور پی در پی دچار سمارخوردگی شود.

آسم، آلرژی، یا عفونت مزمن سینوس‌ها یا راه‌های هوایی نیز ممکن است باعث سرفه‌های مداوم و مزمن شود. در صورتی که سرفه تا سه هفته طول بکشد، به پزشک مراجعه کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود؟

بیشتر سرفه‌های کودکان نگران کننده نیستند. با این حال در شرایط زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

• مشکل تنفسی یا دشواری در نفس کشیدن
• سریع‌تر از حد معمول نفس می‌کشد.
• لب‌ها، صورت یا زبان کودک آبی یا تیره است.
• تب بالا داشته باشد (به خصوص اگر کودک سرفه می‌کند اما آبریزش یا گرفتگی بینی ندارد).
• تب دارد و سنش کمتر از سه ماه است.
• نوزاد (3 ماه یا کوچک‌تر) است که برای بیشتر از چند ساعت سرفه می‌کند.
• هنگام نفس کشیدن یا بعد از سرفه کردن صدای خس خس ایجاد می‌کند.
• خون سرفه می‌کند.
• هنگام تنفس صدای استریدور (صدای گوش خراش) ایجاد می‌کند.
• هنگام بازدم خس خس ایجاد شود (مگر اینکه پزشک یک برنامه کنترل آسم تجویز کرده باشد).
• کودک ضعیف، بدخلق یا تحریک پذیر است.
• بدن دچارکم‌آبی باشد، نشانه‌ها شامل سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی یا چسبندگی دهان، چشم‌های گود رفته، گریه با اشک کم یا بدون اشک، یا ادرار کم (یا کم بودن دفعات خیس شدن پوشک) می‌باشند.

درمان سرفه کودکان

یکی از بهترین راه‌ها برای تشخیص سرفه در کودکان گوش دادن به آن است. دانستن نوع سرفه برای تصمیم‌گیری در مورد چگونگی درمان کودک به پزشک کمک می‌کند.

درمان انواع مختلف سرفه می‌تواند بسته به علت آن متفاوت باشد.

از آنجا که بیشتر سرفه‌ها ناشی از ویروس هستند، پزشکان معمولا برای سرفه کودکان آنتی بیوتیک‌ تجویز نمی‌کنند. سرفه‌ی ناشی از ویروس تنها باید دوره‌ی خود را بگذراند.

عفونت ویروسی می‌تواند تا دو هفته دوام داشته باشد.

به جز در مواردی که سرفه به کودک اجازه خوابیدن نمی‌دهد، دارویی برای سرفه نیاز نیست. این داروها ممکن است سرفه را متوقف کنند اما علت سرفه را درمان نمی‌کنند.

اگر قصد استفاده از داروهای سرفه بدون نسخه را داشته باشید، با پزشک تماس بگیرید تا از دوز صحیح و بی‌خطر بودن آن برای کودک خود مطمئن شوید. داروهای سرفه برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی‌شوند.

درمان خانگی

در ادامه چند روش برای کمک به بهتر شدن سرفه کودکان ذکر شده است:

• اگر کودک مبتلا به آسم باشد، از پزشک یک برنامه درمانی آسم بخواهید. این برنامه باید به شما کمک کند تا داروهای مناسب برای آسم را انتخاب کنید.
• برای سرفه‌های خروسکی در حمام آب گرم را باز کنید و در را ببندید تا پر از بخار شود. سپس حدود 20 دقیقه با کودک خود در حمام بنشینید. بخار می‌تواند برای تنفس راحت‌تر به کودک کمک کند. برای گذراندن زمان با هم کتاب بخوانید.
• استفاده از دستگاه بخور در اتاق خواب کودک ممکن است برای خواب کمک کند.
• گاهی اوقات قرار گرفتن مختصر در معرض هوای خنک بیرون می‌تواند سرفه اطفال را تسکین دهد. لباس متناسب با هوا را به کودک خود بپوشانید و 10 تا 15 دقیقه در فضای بیرون بمانید.
• نوشیدنی‌های خنک مانند آب میوه می‌توانند تسکین دهنده باشند و تامین آب بدن کودک مهم است. اما نباید نوشابه یا آب پرتغال مصرف شود زیرا می‌توانند به گلویی که در اثر سرفه زخم شده است آسیب برسانند.
• بدون مشورت با پزشک، نباید به کودک (بخصوص نوزاد) خود داروهای بدون نسخه برای کنترل سرفه بدهید.
• قطره‌های سرفه برای کودکان بزرگ‌تر مناسب می‌باشند اما می‌توانند در گلوی کودکان زیر 3 سال گیر کنند. بهتر است که از قطره‌های سرفه اجتناب شود مگر اینکه پزشک بگوید که برای کودک بی‌خطر هستند.

دکتر نازنین حسینی

متخصص اطفال – فوق تخصص نوزادان

آدرس:زاهدان خیابان مصطفی خمینی 8

دکتر نازنین حسینی از سال 1372 فعالیت خود را از شهرستان زاهدان آغاز نمودخ و مشغول به فعالیت می باشند 

آسم یک بیماری شایع بوده که باعث ایجاد مشکلات تنفسی شده و به دلیل باریک شدن مسیر کوچک عبور هوا (مجرای عبور هوا / برونش) در ریه‌ها به وجود می‌آید.

با تورم و التهاب مسیر عبور هوا این مجاری باریک می‌شوند و به همین دلیل عبور هوا از آن سخت‌تر شده و باعث ایجاد صدای خس‌خس سینه، سرفه و مشکلات تنفسی در کودکان می‌شود.

حمله آسمی زمانی رخ می‌دهند که علائم این بیماری در کودک تشدید شود. اگر آسم کودکان مبتلا به تنگی نفس کودکان تحت درمان قرار نگیرد و مدیریت نشود، علائم آن مزمن شده و می‌تواند تبدیل به یک بیماری مهلک شود.

آسم چیست؟

آسم یک بیماری است که با التهاب مسیرهای عبور جریان هوا شناخته می‌شود. این التهاب باعث باریک شدن مسیر عبور هوا و افزایش حساسیت به محرک‌ها و آلرژن‌ها می‌شود.

گفته می‌شود که افراد مبتلا به آسم به بیش فعالی مسیرهای عبور هوا دچار شده‌اند به این معنی که مجاری تنفسی آن‌ها در برابر محرک‌های جزئی بیش از افراد سالم واکنش نشان می‌دهد.

آسم در کودکان به چه میزان شیوع دارد؟

آسم شایع‌ترین بیماری مزمن در دوران کودکی است. شیوع آسم کودکان روبه افزایش است و حدود یک‌چهارم کودکان در دوران کودکی، خس‌خس سینه را تجربه می‌کنند.

حدود 70 درصد از کودکان در سنین قبل از 3 سالگی به آسم کودکان مبتلا می‌شوند.

تفاوت آسم در کودکان خردسال و بزرگسالان در چیست؟

مسیرهای عبور جریان هوا در نوزادان و خردسالان بسیار کوچک‌تر از کودکان و بزرگسالان است.

در واقع، این مسیرهای عبور جریان هوایی کوچک ممکن است با التهاب و تورم پوشش داخلی به دلیل عفونت‌های ویروسی، سخت شدن مسیر عبور جریان هوا یا افزایش خلط، مسیر عبور جریان هوا را مسدود کرده

و تنفس را برای نوزادان و کودکان نوپا بسیار دشوار می‌کند. اولین مراحل ابتلا به آسم در کودکان معمولاً با بروز عفونت‌های مجاری تنفسی شروع می‌شود.

این کودکان نمی‌توانند به والدین خود بگویند که مشکل تنفسی دارند در نتیجه، نوزادان یا خردسالان مبتلا به عفونت‌های مجاری تنفسی باید به دقت برای علائم و نشانه‌های آسم تحت نظر باشند.

علائم آسم در کودکان

علائم آسم بیشتر در کودکان زیر 5 سال دیده می‌شود. شناسایی علائم آسم در خردسالان برای والدین و حتی پزشک دشوار است. لوله‌های نایژک در نوزادان، کودکان نوپا و کودکان پیش‌دبستانی هنوز کوچک و باریک است و سرماخوردگی سر،

سرماخوردگی قفسه سینه و بیماری‌های دیگر می‌تواند باعث التهاب این مسیرهای عبور جریان هوا شده و آن‌ها را کوچک‌تر و تحریک‌پذیرتر کند.

علائم آسم کودکان می‌تواند از یک سرفه آزاردهنده مداوم به مدت چند روز یا چند هفته تا بروز شرایط ناگهانی اورژانسی در تنفس باشد.

علائم شایع این بیماری عبارتند از:

• سرفه به خصوص در هنگام شب
• خس‌خس سینه به خصوص در هنگام بازدم
• مشکلات تنفسی یا تنفس سریع که باعث می‌شود پوست اطراف دنده‌ها و گردن به شدت حرکت داشته باشند.
• سرماخوردگی‌های مکرر که در سینه باقی می‌ماند.

ممکن است کودک یک یا چند علامت از علائم فوق را داشته باشد. ممکن است شما فکر کنید که کودک سرماخورده یا به برونشیت مبتلا شده است.

اگر علائم بازگشتند، می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که کودک به آسم کودکان مبتلا شده است.

به علاوه، علائم زمانی که کودک در معرض محرک‌های آسم مانند محرک‌های موجود در هوا (مثل دود یا بوی‌تند) یا آلرژن‌هایی مانند مواد حساسیت‌زا، پرز حیوانات خانگی و ذرات گرد و غبار قرار می‌گیرد تشدید می‌شوند.

چه چیزهایی به عنوان محرک آسم شناخته می‌شوند؟

برخی از کودکان تقریباً در تمام مدت سال به آسم مبتلا هستند. برخی دیگر در برخی فصول خاص یا زمانی که دچار سرماخوردگی ویروسی می‌شوند به آسم مبتلا می‌شوند. همیشه نمی‌توان زمان حملات آسمی را پیش‌بینی کرد.

برخی از محرک‌های عمومی آسم عبارتند از:

• سرماخوردگی (ویروسی)
• تغییرات آب و هوایی
• ذرات گرد و غبار موجود در منزل
• قارچ‌های انگلی و کپک
• مواد حساسیت‌زا
• حیوانات خانگی
• ورزش
• هیجانات عاطفی مانند احساس ناراحتی
• تغذیه در نوزادان
• قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا مواد محرک دیگر موجود در هوا
• رفلاکس معده
• تغییرات آب و هوایی یا وضعیت‌های آب و هوایی حاد

علائم حملات آسمی

برخی از علائم حملات آسمی عبارتند از:

• صدای خس‌خس سینه
• نفس کشیدن سریع‌تر از حد معمول
• تلاش مضاعف برای تنفس
• سوزش سوراخ‌های بینی
• مکش فضای بین دنده‌ها در هر مرتبه تنفس
• مکش فضای بالای استخوان گردن در هر مرتبه تنفس

ممکن است کودک درد حالت نشسته احساس راحتی بیشتری داشته باشد بنابراین آن ها را نخوابانید. (نباید به حالت درازکش قرار گیرند.)

تشخیص

تشخیص آسم در کودکان کمی دشوار است. کودکان در این سنین معمولاً نمی‌توانند تست تنفس بدهند.

به جای آن، پزشک در مورد برخی از علائم بیماری پرسش‌هایی کرده و در صورتی که ابتلا به آسم مشکوک باشد، یک برنکودیلاتور تجویز می‌کند.

اگر برونکودیلاتور بتواند علائم را کاهش دهد، بدان معناست که کودک به آسم مبتلا شده است. پزشک تست تنفس را برای کودکان بزرگ‌تر تجویز کرده تا چگونگی و صحت کارکرد ریه‌های آن‌ها مشخص شود.

اقدامات درمانی

داروهایی که علائم را به صورت برطرف می‌کنند.

داروهایی که به سرعت علائم را برطرف می‌کنند برای کوتاه مدت می‌توانند مسیر عبور جریان هوا که باریک شده است را باز کرده و به کاهش احساس تنگی قفسه سینه، صدای خس‌خس و تنگی نفس کمک می‌کنند.

این داروها همچنین برای پیشگیری از آسم ناشی از انجام حرکات ورزشی نیز مفید هستند. این داروها باید فقط در مواقع ضرورت مصرف شوند. متداول‌ترین داروی سریع الاثر برای درمان آسم البوترول است.

داروهای کنترل‌کننده

 

• داروهای کنترل‌کننده به صورت روزانه مصرف می‌شوند تا آسم را کنترل کرده و تعداد روزها و شب‌هایی که کودک به علائم آسم مبتلا می‌شود را کاهش دهند. داروهای کنترل‌کننده برای از بین بردن علائم به کار برده نمی‌شوند. کودکانی که بیش از دو مرتبه در هفته علائم آسم را دارند یا کسانی که بیش از دو مرتبه در ماه با علائم آسم در هنگام صبح از خواب بیدار می‌شوند باید داروهای کنترل‌کننده آسم را مصرف کنند. تعداد و شدت حملات آسمی مشخص‌کننده ضرورت مصرف داروهای کنترل‌کننده است.
• برخی داروهای کنترل‌کننده آسم عبارتند از:کورتیکواستروئیدهای استنشاقی که به عنوان داروهای کنترل‌کننده در هر سنی قابل مصرف هستند. وقتی که این داروها در مقدار تجویزی مصرف شوند برای کودکان خطری ندارند. به هر حال، متخصص اطفال ممکن است هر داروی کنترل‌کننده‌ای که لازم باشد را متناسب با شرایط و نیازهای کودک تجویز نماید.
  • استروئیدهای استنشاقی
  • ترکیب محصولاتی که شامل استروئیدهای استنشاقی و برونوکودیلاتورهای با اثر طولانی مدت می‌شود.
  • آنتاگونیست‌های گیرنده لوکوترین (فقط به شکل قرص موجود هستند)
  • داروهای استنشاقی غیراستروئیدی (مانند کرومولین یا ندوکرومیل)
  • متیل اگزاتین (مانند تئوفیلین)
  • تزریق اومبالیزوماب

 مراقبت در منزل

روش‌های مدیریت حملات آسمی در منزل به شما آموزش داده می‌شود. با اقدامات درمانی مناسب، تقریبا همه کودکان مبتلا به آسم قادر خواهند بود در ورزش‌ها و فعالیت‌های تفریحی شرکت کرده و زندگی فعالی داشته باشند. از پزشک بخواهید که برای کودک مبتلا به آسم شما، برنامه اقدامات درمانی در برابر آسم بنویسد. این برنامه به شما خواهد گفت که چگونه از بروز حملات آسمی پیشگیری کرده و چگونه حملات آسم را در زمان بروز، مدیریت کنید. این برنامه باید در محلی قرار داشته باشد که به راحتی در دسترس باشد.

چهار مرحله برنامه اقدامات درمانی در برابر آسم

• کودک را نشانده و آرامش خود را حفظ کنید.
• بلافاصله اسپری مسکن آبی‌رنگ را تکان داده و سه بار آن را از طریق یک اسپیسر اسپری کنید. هر بار یک بار اسپری کنید و از کودک بخواهید که چهار مرتبه از طریق اسپیسر نفس بکشد.
• چهار دقیقه صبر کنید. اگر کودک التیام نیافت مرحله 2 را تکرار کنید.
• اگر پس از 4 دقیقه بعدی باز هم کودک آرام نشد با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. برای آن ها توضیح دهید که کودک شما دچار حمله آسمی شده است. مرحله 2 و 3 را تا زمان رسیدن آمبولانس تکرار کنید.

دکتر نازنین حسینی

متخصص اطفال – فوق تخصص نوزادان

آدرس:زاهدان خیابان مصطفی خمینی 8

دکتر نازنین حسینی از سال 1372 فعالیت خود را از شهرستان زاهدان آغاز نمودخ و مشغول به فعالیت می باشند 

نفخ شکم اطفال زاهدان

گاز معده تقریباً در تمام نوزادان تا حدی باعث ناراحتی می‌گردد و هم بر کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند و هم آنهایی که از شیشه شیر استفاده می‌کنند تاثیر می‌گذارد.

در حالی که نفخ شایع بوده و یک کودک در هر سنی می‌تواند دچار آن شود، اما این نفخ بخصوص در نوزادان و کودکان ۱ تا ۴ ماهه آزار دهنده است زیرا روده‌ی نابالغ آنها در حال رشد است.

علاوه بر این برخی کودکان به دلیل عوامل درونی و محیطی به نظر بیشتر از سایرین دچار این مشکل هستند.

علل نفخ شکم

اگر احساس می‌کنید باد معده فرزندتان بسیار زیاد است، ممکن است در مورد علل احتمالی زیر شنیده باشید:

نوشیدن مقدار زیاد شیر مادر

اگر تولید شیر فراوانی داشته باشید، این امکان وجود دارد که فرزند شما به مقدار بسیار زیاد شیر بنوشد و این امر ممکن است باعث نفخ شکم شود.

در بسیاری از مواقع، اگر شیر زیادی داشته باشید، احتمال دارد دچار رفلکس جاری شدن بیش از حد شیر شوید که یک عامل تاثیرگذار دیگر است.

حساسیت غذایی

بیشتر نوزادان حساسیت غذایی ندارند، اما کودکی که دچار آن باشد ممکن است گاز معده شدیدی داشته باشد.

رفلاکس 

رفلاکس معده علت شایع در بسیاری از مورد نفخ نوزاد می‌باشد.

عدم تحمل لاکتوز

گاهی اوقات ممکن است گفته شود که یک نوزاد دچار نفخ مبتلا به عدم تحمل لاکتوز  است.

مواد غذایی گازدار

برخی از مادران احساس می‌کنند که هنگامی که برخی مواد غذایی را مصرف می‌کنند، باعث می‌شود که فرزندشان گاز معده بیشتری داشته باشد.

با اینکه برخی غذاها ممکن است گاهی اوقات باعث اذیت نوزاد شوند، اما هیچ لیستی از غذاهایی که هر مادر شیرده‌ای باید از آنها پرهیز کند وجود ندارد. بیشتر نوزادان با هر غذایی که مادر مصرف می‌کند، مشکلی ندارند.

بنابراین دلیلی ندارد که از ماده غذایی خاصی پرهیز کنید، مگر اینکه متوجه شوید که با هر بار مصرف آن باعث واکنش آشکاری در کودک می‌شود.

تغذیه با شیر خشک

تغذیه با شیر خشک می‌تواند باعث نفخ و مشکلات گوارشی در نوزادان شود زیرا این محصول مخصوص نوزاد انسان نیست.

علائم و نشانه‌ها

علائم و نشانه‌های متعددی وجود دارند که اغلب مرتبط با باد معده و نفخ نوزاد هستند. برای مثال، کودکان مبتلا به نفخ دارای دوره‌هایی هستند که:

• پاهای خود را به طرف سینه خود بالا می‌برند.
• کمر خود را قوس می‌کنند.
• با صورت خود شکلک در می‌آورند.
• رنگ صورتشان قرمز می‌شود.
• سکسکه می‌کنند.
• باد معده خالی می‌کنند.
• زیاد گریه می‌کنند.
• نمی‌توانند بخوابند. (حداقل بدون کمک دیگران)
• صدای خرخر ایجاد می‌کنند.
• شیر مادر را تف می‌کنند. شیر خشک را نیز اغلب تف می‌کنند.

هنگامی که نوزادان بسیاری از علائم بالا را نشان می‌دهند، می‌توانند بسیار بی‌قرار باشند و چنین دوره‌های بی‌قراری می‌تواند زمان‌هایی پر استرس و خسته کننده باشند.

برای کودکان کم سن‌تر، یک یا دو دوره‌ی بی‌قراری در هر ۲۴ ساعت امری متداول است. به شرطی که هیچ دلیل مشخصی برای نشانه‌ها وجود نداشته باشد، کودک اغلب اوقات راحت باشد و به خوبی رشد کند،

احتمالاً این علائم با افزایش سن برطرف می‌شوند که اغلب در حدود ۳ تا ۴ ماهگی می‌باشد.

چه زمانی باید به دنبال توصیه پزشکی بود؟ 

• بروز هرگونه تغییر ناگهانی در رفتار کودک
• در صورتی که کودک دوره‌های طولانی مدت پریشانی داشته باشد.
• اگر کودک دچار اسهال مکرر باشد.

چگونه می‌توان نفخ نوزاد را تسکین داد؟

 

بخاطر داشته باشید که اطلاعات زیر یک نسخه و یا جایگزینی برای درمان پزشکی حرفه‌ای نمی‌باشند. اگر فرزند شما مبتلا به اسهال، استفراغ، تب، گریه بیش از حد یا علائم دیگری است که نگران کننده به نظر می‌رسند، با پزشک مشورت کنید.

هنگام شیر دادن کودک را در موقعیت مناسب قرار دهید؟‌

اگر در حال شیردهی با شیر مادر هستید، سر و گردن کودک خود را بالاتر از شکمش قرار دهید. به این ترتیب، شیر به پایین معده حرکت می‌کند و گاز به طرف بالا می‌رود و اروغ زدن برای وی ساده‌تر می‌شود.

اگر با شیشه در حال شیردهی هستید، پایین شیشه را کمی بالا ببرید تا از تجمع هوا در اطراف نوک آن جلوگیری شود.

از شیشه شیر مناسب استفاده کنید

شیشه شیر مطلوب دارای پستانک نرمی است که بطور مناسب داخل دهان کودک قرار می‌گیرد و مانع از ورود هوا به بدن همراه با شیر می‌شود.

شیر باید به آرامی و بطور یکنواخت جریان داشته باشد بطوری که کودک آن را به راحتی و بدون جرعه اضافه فرو ببرد. گاهی اوقات ممکن است بتوان علائم نفخ شکم نوزاد را با تغییر شیر خشک تسکین داد.

به فرزند خود کمک کنید تا آروغ بزند

آروغ زدن برای نوزاد مهم است زیرا هوای اضافه را از بدن خارج می‌کند. متخصصین توصیه می‌کنند که آروغ زدن در حالت نشسته با حرکات ضربه‌ای آرام انجام شود.

نگه داشتن کودک در حالت عمودی یا روی شانه نیز برای آروغ زدن مناسب است. بهتر است آروغ زدن در وسط تغذیه و بعد از آن انجام شود. اگر کودک بلافاصله بعد از تغذیه آروغ نزد، وی را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه بخوابانید و مجدداً تلاش کنید.

هنگامی که او را بلند می‌کنید، احتمالاً هوا به طرف بالای معده حرکت کرده و آروغ زدن آسان‌تر خواهد شد.

کودک را به شکم بخوابانید

کارشناسان عقیده دارند که خوابیدن رو به شکم برای نوزاد بسیار مهم است. متخصصین توصیه می‌کنند که تا زمانی که کودک احساس راحتی می‌کند او را به شکم بخوابانید.

این کار علاوه بر اینکه برای رشد مهارت‌های حرکتی مفید است، به وی کمک می‌کند تا سریع‌تر از شر گازهای اضافه راحت شود. نیروی جاذبه باعث می‌شود که گازهای به دام افتاده سریع‌تر خارج شوند.

شما می‌توانید این فرایند را با مالش شکم فرزند خود بصورت دایره‌ای تسهیل کنید.

ماساژ دادن شکم نوزاد

کودک خود را رو به کمر بخوابانید و سپس شکم او را با حرکت دایره‌ای ساعتگرد مالش دهید و دست خود را به طرف انحنای شکم او بکشید. با دو یا سه انگشت به آرامی ناحیه‌ی دور شکم کودک را فشار دهید،

سپس با دست حرکات به شکل حروف I، L و U را ایجاد کنید. این کار را چندین بار انجام دهید تا گاز اضافه خارج شود.

حرکت دوچرخه را انجام دهید

در حالی که کودکتان رو به کمر خوابیده است، پاهای او را به طرف جلو و عقب حرکت دهید بطوری که انگار در حال دوچرخه سواری است. این ورزش موجب حرکت روده‌ها شده و گاز به دام افتاده در معده را خارج می‌کند.

پروبیوتیک اطفال

اضافه کردن پروبیوتیک اطفال به غذای کودک به مدت چند هفته ممکن است به تسکین نفخ نوزاد کمک کند. اگر کودک شروع به خوردن غذاهای جامد کرده است، مقداری ماست

به او بدهید. این کار به شکم کمک می‌کند تا به انواع مختلف باکتری‌های روده عادت کند و میحط زیست میکروبی خود را ایجاد کند.

سایمتیکون

سایمتیکون دارویی است که برای درد یا سایر ناراحتی‌های گوارشی ناشی از نفخ نوزاد تجویز می‌شود. این دارو با ترکیب حباب‌ها در معده و تبدیل آنها به حباب‌های بزرگ‌تر که می‌توانند راحت‌تر خارج شوند، باعث کاهش فشار می‌گردد.

سایمتیکون معمولاً حاوی ترکیبات مصنوعی مانند رنگ‌ها و طعم‌های مصنوعی است. هرچند جذب جریان خون نمی‌شود، بنابراین نسبتاً بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود.

قطره‌های سایمتیکون به دلیل وجود یکی از ترکیبات غیر فعال برای نوزادان توصیه نمی‌شود. کارایی این دارو از نظر علمی ثابت نشده است.

دکتر نازنین حسینی

متخصص اطفال – فوق تخصص نوزادان

آدرس:زاهدان خیابان مصطفی خمینی 8

دکتر نازنین حسینی از سال 1372 فعالیت خود را از شهرستان زاهدان آغاز نمودخ و مشغول به فعالیت می باشند 

مدفوع خونی

مدفوع خونی اشاره به وجود خون تازه یا خون تغییر شکل یافته در مدفوع دارد. با این که این بیماری کمتر در کودکان گزارش شده است اما می‌تواند باعث نگرانی والدین شود.

مدفوع خونی در کودکان ممکن است مشهود باشد (مانند دیدن خون روی دستمال توالت یا در توالت هنگام دفع مدفوع) یا ممکن است به دلیل مخلوط شدن با مدفوع مشخص نشود.

رنگ مدفوع خونی ممکن است طیفی از قرمز روشن تا قهوه‌ای تیره و یا حتی سیاه را شامل شود.

در بیشتر موارد، وجود خون در مدفوع کودکان نیازی به مداخلات پزشکی ندارد اما در برخی موارد ممکن است این خون علامت ابتلا به بیماری‌های خطرناک پاتولوژیکی باشد.

بنابراین با ارزیابی و تشخیص به موقع، احتمال بروز خطرات احتمالی برای کودکان مبتلا به مدفوع خونی به حداقل می‌رسد.

علت ابتلا به مدفوع خونی در کودکان

فیشر مقعد

فیشر مقعد یک شکاف یا زخم کوچک در لایه رویی مقعد است. این شکاف معمولاً در نوزادان و کودکان نوپا در زمانی که دچار یبوست شدید می‌شوند و مجبور می‌شوند که به سختی مدفوع را دفع کنند ایجاد می‌شود.

با این که فیشر مقعد یک عارضه شایع در کودکان است اما ممکن است این مشکل در بزرگسالان نیز دیده شود. علائم شایع فیشر مقعد شامل درد در هنگام دفع مدفوع همراه با زور زدن است.

هنگامی که خون از شکاف مقعد بیرون می‌چکد، رگه خون به رنگ قرمز روشن روی مدفوع دیده می‌شود. درمان فیشر مقعد تقریباً همیشه با درمان یبوست همراه است.

عدم تحمل پروتئین شیر یا سویا

عدم تحمل پروتئین شیر یا سویا که به عنوان کولیت ناشی از شیر یا سویا نیز شناخته می‌شود یک بیماری است که در نوزادان و کودکان نوپا دیده می‌شود.

این بیماری اساساً به بر اثر حساسیت به شیر گاو ایجاد شده و زمانی که کودک شیر خشک معمولی می‌خورد دیده می‌شود. کودکانی که شیر مادر مصرف می‌کنند نیز ممکن است به دلیل استفاده مادر از محصولات لبنی تولیدشده

با شیر گاو دچار عدم تحمل پروتئین شیر شوند. این بیماری معمولاً با رشد کودک و تا یک‌سالگی او خودبه‌خود بهبود می‌یابد.

علائم بیماری عدم تحمل پروتئین شیر شامل استفراغ، اسهال و مدفوع خونی است. برای درمان این بیماری معمولاً مصرف شیرهای مخصوصی که حاوی لاکتوز نیستند تجویز می‌شود. اگر نوزاد، شیر مادر مصرف می‌کند بهتر است

مادر مصرف لبنیات تولیدشده با شیر گاو را تا زمانی که به کودک خود شیر می‌دهد به حداقل برساند.

بیماری کرون

بیماری کرون یا کولیت زخمی یک بیماری است که باعث تورم در پوشش داخلی دستگاه گوارش می‌شود. این التهاب باعث ابتلا به مدفوع خونی، اسهال و بی‌اشتهایی و کاهش وزن می‌شود.

سندرم روده تحریک‌پذیر

بسیاری از کودکان از سندرم روده تحریک‌پذیر رنج می‌برند. این بیماری باعث بروز یبوست و اسهال‌های متناوب می‌شود. حرکات غیرعادی روده باعث ایجاد درد و ناراحتی و همچنین خونی شدن مدفوع می‌شود.

خونریزی مشخصاً به دلیل ابتلا به این بیماری نیست. سندرم روده تحریک‌پذیر شامل یبوست و اسهال متناوب است.

شیردهی

در برخی موارد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند ممکن است به دلیل زخم شدن نوک سینه مادر خون وارد دستگاه گوارش آنها شود.

با این که حجم این خون بسیار کم و در حد چند قطره است اما همچنان برای یک نوزاد مقدار زیادی محسوب شده و در مدفوع او دیده می‌شود.

اسهال عفونی

اسهال عفونی به دلیل باکتری، ویروس یا انگل ایجاد شده و در بین کودکان پیش‌دبستانی، دبستانی و نوجوانان شایع است. این بیماری زمانی که کودک غذا یا نوشیدنی آلوده مصرف می‌کند ایجاد می‌شود.

خونی بودن مدفوع می‌تواند نشانه ابتلا به این بیماری باشد.

پولیپ‌های جوانی

این پولیپ در پوشش داخلی کولون ایجاد می‌شوند. معمولاً کودکان در بین سنین 2 تا 10 سال دچار این پولیپ می‌شوند. یک پولیپ تنها نشانه ابتلا به سرطان یا بیماری پیش سرطانی نیست اما باید توسط پزشک مورد معاینه و ارزیابی قرار گیرد.

بهترین روش درمان این پولیپ‌ها، برداشتن آنها است. اگر این پولیپ‌ها را برندارید، ممکن است کودک به مدفوع خونی بدون درد مبتلا شود.

دایورتیکول مکل

این یک بیماری مادرزادی است که در آن یک کیسه در نزدیکی انتهای تحتانی روده کوچک نوزاد تشکیل می‌شود. این قسمت باقیمانده ممکن است حاوی سلول‌هایی باشد که در معده اسید ترشح می‌کنند و باعث ایجاد زخم و خونی شدن مدفوع نوزاد می‌شوند.

بیماری‌های مرتبط با خون

اختلالات انعقاد خون، ناهنجاری‌های عروق خونی ممکن است باعث خونی شدن مدفوع شوند. در این موارد ممکن است علائمی نظیر راش‌های پوستی و کبود شدن سریع پوست دیده شود.

بیماری‌های دیگر

مدفوع خونی ممکن است نشان‌دهنده ابتلا به بیماری‌های خطرناکی مانند درهم‌رفتگی روده یا بیماری هیرشپرونگ شود. همان طور که قبلاً توضیح داده شد، مدفوع خونی همیشه خطرناک نیست.

به هر حال، تشخیص علت و منبع اصلی خونریزی بخش مهمی از درمان را تشکیل می‌دهد. خونریزی معمولاً به دلیل وجود خون در دستگاه گوارش اتفاق می‌افتد.

دستگاه گوارش شامل مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ، کولون، رکتوم و مقعد می‌شود. خونریزی ممکن است باعث تحریک ارگان‌های مختلف بدن شده و به دلیل ایجاد شکاف کوچک موجب زخم و التهاب شود.

 چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

• وقتی که به نظر می‌رسد کودک به شدت بیمار است.
• خون زیادی در مدفوع کودک دیده می‌شود.
• سیاه و تیره بودن مدفوع موقتی نبوده و استمرار داشته باشد.
• کودک دچار استفراغ خونی شود
• کودک به دل درد شدید مبتلا شود.
• کبودی پوست که به آسیب‌دیدگی مرتبط نباشد روی پوست کودک دیده شود.
• جراحات فیزیکی روی محل مقعد یا رکتوم دیده شود.

اقدامات درمانی

آندوسکوپی

آندوسکوپی یک روش مطلوب هم برای تشخیص و هم برای درمان است. پزشک ممکن است از اندوسکوپی برای تزریق مستقیم دارو در محل خونریزی و کنترل خونریزی استفاده کند.

لیزر درمانی نیز همراه با آندوسکوپی ممکن است انجام شود. همچنین ممکن است محل آسیب‌دیدگی به وسیله پروب گرمازا یا یک دستگاه الکتروکواگولاسیون متصل به اندوسکوپ درمان شود.

اگر درمان با روش آندوسکوپی موفقیت‌آمیز نباشد باید عمل جراحی انجام شود.

دارو درمانی

در حالی که پزشک در تلاش برای کنترل خونریزی است، متخصص اطفال ممکن است داروهایی برای پیشگیری از بروز دوباره خونریزی مقعدی و مدفوع خونی تجویز نماید تا مدفوع کودک روان شده و برای دفع، نیاز به زور زدن نباشد.

بسیاری از این داروها برای درمان زخم‌ها، عفونت‌ها و حرکات روده تحریک‌پذیر تجویز می‌شوند. در صورت ابتلا به پولیپ‌های جوانی، با برداشتن این پولیپ‌ها خونریزی درمان شده و متوقف می‌شود.

این پولیپ‌ها را بسته به نظر متخصص می‌توان با اندوسکوپ برداشت بنابراین نیازی به انجام عمل‌های جراحی سنگین وجود ندارد.

مراقبت‌های خانگی

برای درمان مدفوع خونی همیشه نیازی به مداخلات پزشکی نیست. اگر نگرانی‌های جزئی وجود داشته باشد که باعث ایجاد درد شدید نمی‌شود، ممکن است خونریزی به دلیل ابتلا به هموروئید یا فیشر مقعدی اتفاق افتاده باشد.

در این گونه موارد، درمان‌های خانگی را می‌توان مورد توجه قرار داد. به هر حال، اگر خونریزی زیاد و مستمر باشد بهتر است کودک توسط پزشک معاینه شده و پس از تشخیص دلیل اصلی خونریزی، درمان مقتضی روی او انجام شود.

خود مراقبتی یا درمان‌های خانگی برای درمان مدفوع خونی شامل استفاده از پمادها و شیاف‌های بدون نیاز به نسخه پزشک می‌شود. معمولاً این داروها در داروخانه‌ها بدون نیاز به نسخه پزشک فروخته می‌شوند.

در صورتی که پس از گذشت یک هفته علائم در کودک زیر 12 سال بهبود نیافت باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.

دکتر نازنین حسینی

متخصص اطفال – فوق تخصص نوزادان

آدرس:زاهدان خیابان مصطفی خمینی 8

دکتر نازنین حسینی از سال 1372 فعالیت خود را از شهرستان زاهدان آغاز نمودخ و مشغول به فعالیت می باشند